Ενσυναίσθηση και ψυχοθεραπεία

Ο άνθρωπος διαθέτει εν δυνάμει όλα τα απαραίτητα υλικά για να αναπτυχθεί με θετικό τρόπο και να φτάσει στην αυτοπραγμάτωση. 
Έχει μέσα του, εν ολίγοις, όλα εκείνες τις ιδιότητες που αν καλλιεργηθούν θα τον οδηγήσουν  νομοτελειακά στην ολοκλήρωση της προσωπικότητας του. 
 Όπως ένας σπόρος που κρύβει μέσα του σε μικρογραφία το σχέδιο που θα το μεταμορφώσει σε δένδρο, όπως ένα σπερματοζωάριο που εξελίσσεται βαθμιαία και ξεδιπλώνεται σε μια ολοκληρωμένη ανθρώπινη μορφή κι έχει καταγεγραμμένο στα γονίδια το σχέδιο ανάπτυξης του.

Αυτή την άποψη την υποστηρίζει ο ιδρυτής της προσωποκεντρικής προσέγγισης Carl Rogers, σε αντιδιαστολή με την υπαρξιακή προσέγγιση, που κι αυτή συγκαταλέγεται στις ανθρωπιστικές, η οποία υποστηρίζει ότι δεν είμαστε τίποτε από τη φύση μας και κάθε στιγμή πρέπει να επιλέξουμε με δική μας ευθύνη το τι θα κάνουμε και το τι θα γίνουμε. Ωστόσο κι οι δυο προσεγγίσεις εστιάζουν στις αντιλήψεις του ατόμου και καλούν τον θεραπευτή να εισχωρήσει στον υποκειμενικό κόσμο του ( Corey,2005).

Ο θεραπευτής χρειάζεται να βαδίσει μέσα στον φαινομενικό κόσμο του άλλου, τον κόσμο δηλαδή όπως τον βιώνει το άτομο που στέκεται απέναντι του, να βαδίσει αλλά να μη χαθεί μέσα στον κόσμο εκείνου. Μπορούμε να το πούμε πιο απλά να είναι σε θέση να τον συμπονέσει αλλά να μη συμπάσχει μ' αυτόν γιατί αν παρασυρθεί στον κόσμο του άλλου τότε με βεβαιότητα θα χάσει τον δικό του και δε θα μπορέσει να προσφέρει τη παραμικρή βοήθεια. Να νιώθει, τι νιώθει ο άλλος αλλά να μη λυπάται κι αν λυπάται να μη παρασύρεται από αυτό το συναίσθημα κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Η παραπάνω διαδικασία όπως περιγράφηκε επιτυχγάνεται μέσα από την ενσυναίσθηση (empathy), τη προσπάθεια να κατανοήσει ο θεραπευτής το άλλο άτομο σαν να είναι αυτός το άλλο άτομο, να φορέσει θα λέγαμε πιο λαϊκά τα παπούτσια του και να βαδίσει το δρόμο που βάδισε εκείνος, να δει το κόσμο μέσα από την οπτική του άλλου (Χατζηχρήστου,2011).

Η διαδικασία αυτή μόνο εύκολη δεν είναι. Κάθε άλλο, ειδικά στη ξέφρενη κι απρόσωπη εποχή της διαδικτυακής επικοινωνίας στην οποία ζούμε. Για να μπορέσει κάποιος να αποκτήσει την ικανότητα της ενσυναίσθησης, που για τις ανθρωπιστικές προσεγγίσεις είναι όχι μόνο ικανή αλλά κι αναγκαία συνθήκη θεραπείας, θα πρέπει να καλλιεργήσει πρώτιστα μέσα του τον αλτρουισμό, τη συμπόνια και φυσικά την αγάπη για το συνάνθρωπο του. Αυτή είναι η βάση της θεραπευτικής σχέσης και πάνω σ'αυτή χτίζεται όλο το οικοδόμημα της συμβουλευτικής και της ψυχοθεραπείας αν κι όπως υποστηρίζουν άλλες θεωρίες δεν είναι από μόνη της αρκετή ώστε το άτομο να φτάσει στην επιθυμητή κατάσταση ψυχικής υγείας και δεν είναι αρκετή επειδή, όπως κι οι ίδιες οι ανθρωπιστικές προσεγγίσεις υποστηρίζουν, το άτομο που επιθυμεί να θεραπευτεί είναι το ίδιο υπεύθυνο για την εξέλιξη του ενώ ο θεραπευτής είναι απλά ένας οδηγός που το βοηθά να βρει μέσα του όλα τα χαρίσματα που διαθέτει αλλά είτε δε τα γνωρίζει είτε βρίσκονται σε λήθαργο και χρειάζεται να αφυπνιστούν. ( Corey, 2005).

''Συν Αθηνά και χείρα κίνει.''

Βιβλιογραφία:

Corey, G (2005) Θεωρία και πρακτική της συμβουλευτικής και της ψυχοθεραπείας, Αθήνα: Ίων

Χατζηχρήστου,Χ (2011) Κοινωνική και συναισθηματική αγωγή στο σχολείο, Αθήνα: Τυπωθήτω