Μενού

20.8.18

Ψυχολογία και Συναισθήματα




Είναι σύνηθες να χρησιμοποιούμε τον όρο ΄΄Ψυχολογία΄' στη καθομιλουμένη μιλώντας για το πως αισθανόμαστε και γενικά όταν αναφερόμαστε στη ψυχική υγεία μας. Ωστόσο αυτό για το οποίο μιλάμε δεν είναι η ανθρώπινη Ψυχή αλλά η προσωπικότητα του ανθρώπου και κυρίως τα συναισθήματα τα οποία την διακατέχουν.
Μιλάμε για ''καλή ψυχολογία" όταν αισθανόμαστε καλά, όταν εν ολίγοις νιώθουμε χαρούμενοι ή έστω όχι δυσάρεστα όχι λυπημένα. Εν τοιαύτη περιπτώσει συζητάμε μόνο για συναισθήματα και τίποτε περισσότερο. Αυτό όμως που αγνοούμε
είναι ο μηχανισμός της σκέψης και οι επιθυμίες και δεν αγνοούμε μόνο τη σκέψη και τις τρέχουσες ή τις απωθημένες επιθυμίες αλλά κυρίως το γεγονός ότι δεν υπάρχει συναίσθημα αυτοδημιούργητο. Ό,τι νιώθουμε ανά πάσα στιγμή είναι συνδεδεμένο με αμέτρητες σκέψεις που πέρασαν ή περνούν με τη ταχύτητα του φωτός από το μυαλό μας κι οι οποίες επίσης συνδέονται με επιθυμίες που προσδοκούμε να ικανοποιηθούν.
Δε χρειάζεται να παρουσιάσουμε πειράματα για την απόδειξη αυτού του σκεπτικού, είναι προτιμότερη μια καλή ενδοσκόπηση ή μια συστηματική αυτοπαρατήρηση και θα διαπιστώσει εύκολα ακόμη κι ο πιο δύσπιστος ότι πριν από ένα συναίσθημα προηγείται μια σκέψη η οποία είναι σε άμεση συνάρτηση με μια επιθυμία. Αν μπορούσαμε να αναπαραστήσουμε με εικόνα όλο αυτό το ''αόρατο'' φαινόμενο τότε θα βλέπαμε την επιθυμία-σκέψη-γιατί κατά μέσο όρο είναι η επιθυμία που γεννάει τη σκέψη-να πυροδοτεί μέσα από μια αστραπιαία ανάφλεξη μια σειρά δράσεων: Πρώτα παράγεται στο νου μια εικόνα η οποία είναι η απεικόνιση της επιθυμίας-σκέψης, αυτή βάζει σε κίνηση -e-motion-μια διαδικασία που επενδύει με μια έγχρωμη διάθεση, ανάλογη με την ποιότητα της προσδοκούμενης έκβασης, την εικόνα, αν η επιθυμία μας προσβάλλεται ή απορρίπτεται έστω και πιθανολογικά τότε η επένδυση είναι ένα δυσάρεστο συναίσθημα, είτε απογοήτευσης είτε θλίψης, αν η επιθυμία μας ρέπει προς τη θετική υλοποίηση της τότε αναδύεται το συναίσθημα της χαράς.
Για να μη μακρυγορήσουμε, σ' αυτό το εισαγωγικό άρθρο, είναι σημαντικότερο καθώς παρατηρούμε τη προσωπικότητα-εαυτό, να κοιτάξουμε πίσω από το συναίσθημα και να ανιχνεύσουμε εισχωρώντας όσο πιο βαθιά μπορούμε μέσα στις επιθυμίες-σκέψεις ώστε να αναγνωρίσουμε ποια ήταν αυτή που ''ενοχλήθηκε'' θετικά ή αρνητικά και παρήγαγε ένα θερμοδυναμικό συναίσθημα το οποίο νιώσαμε και το οποίο φυσικά θα επηρεάσει τη συμπεριφορά μας.

Τα συναισθήματα μπορούν να μας διαφωτίσουν και να μας προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες για τη ποιότητα των σκέψεων μας, τις προσδοκίες μας αναφορικά με τις επιθυμίες μας, τους φόβους απώλειας και πολλών αξιών που χαρακτηρίζουν τη προσωπικότητα μας και πιθανόν να προσδιορίσουν τις μελλοντικές μας συμπεριφορές όταν κι εφόσον παραχθεί ο σπινθήρας που θα προκαλέσει την αναμενόμενη ανάφλεξη. Όλα αυτά και πολύ περισσότερα θα προσπαθήσουμε να τα αναλύσουμε κατά το δυνατόν μέσα από μια σειρά άρθρων που θα παρουσιασθούν σ' αυτό το ιστολόγιο.