Φανταστείτε ότι βρίσκεστε
σε ένα ξέφωτο κι έχετε απέναντι σας ένα τεράστιο πρόβλημα, μπορεί να έχει τη
μορφή ενός δηλητηριώδους φιδιού ή ενός πεινασμένου πούμα και γύρω σας δεν
υπάρχει διέξοδος διαφυγής. Το πιθανότερο είναι να σας έχει κατακλύσει το
συναίσθημα του φόβου και το μυαλό σας αδυνατεί να βρει λύση. Τούτη τη στιγμή
κυριαρχεί το ένστικτο της επιβίωσης το οποίο όμως δεν έχει λογική και συνήθως
επιλέγει τη φυγή ενώ σπανίως τη πάλη και στο μεσοδιάστημα πασχίζει ο νους να
αποφασίσει ποια απ τα δυο περιπτώσεις να επιλέξει.
Το προηγούμενο φαινόμενο δεν είναι σπάνιο στη καθημερινότητα του ανθρώπου.
Συχνά θα βρεθεί στη μέση ενός κυκλώνα ανήμπορος να αντιδράσει, ωστόσο η
αδυναμία αντίδρασης δεν είναι ένα απόλυτο γεγονός γιατί για κάθε άνθρωπο εμφανίζεται
αυτό που του αναλογεί, τίποτε περισσότερο τίποτε λιγότερο. Αυτό που μεγεθύνει
τα φαινόμενα στα μάτια κάποιου είναι η
στρεβλή οπτική την οποία υιοθετεί
εγκλωβισμένος από χιλιάδες αρνητικές σκέψεις που αναδύουν αντίστοιχα
συναισθήματα, ταυτόχρονα για κάποιον άλλο το ίδιο φαινόμενο μπορεί να μοιάζει
με παιγνίδι.
Το ένστικτο της επιβίωσης που είναι έμφυτο σε κάθε άνθρωπο είναι ένα ζωώδες
αντανακλαστικό εργαλείο που δεν οδηγεί απαραίτητα στη σωτηρία αλλά μπορεί να
έχει ακόμη και μια τραγική κατάληξη, ωστόσο αν το καλοσκεφτούμε δε βοηθά στην
απόκτηση γνώσης αφού συνετέλεσε στην απόδραση από μια δοκιμασία. Το ένστικτο
της επιβίωσης είναι αποτέλεσμα της απόγνωσης. Θα πρέπει βέβαια να διαχωρίσουμε
από τη συζήτηση μας εκείνες τις περιπτώσεις που κάποιος απλώνει τα χέρια του
καθώς γκρεμίζεται σε μια απέλπιδα προσπάθεια να πιαστεί από κάπου ή σε ξαφνικές
κι απότομες αντιδράσεις σε ένα επερχόμενο απειλητικό ερέθισμα όπως για
παράδειγμα ένα έντομο που κατευθύνεται προς τον αμφιβληστροειδή του ματιού μας.
Σ’ αυτή τη περίπτωση το αστραπιαίο ανοιγόκλεισμα των βλεφάρων είναι
προστατευτικό και λειτουργεί μηχανικά κι υποσυνείδητα.
Δίχως να θέλουμε να ξεφύγουμε από το περιεχόμενο αυτής της ενότητας είναι καλό
να πούμε δυο λόγια για τις υποσυνείδητες αυτές αντιδράσεις. Θα έχετε
παρατηρήσεις βέβαια ότι το φυσικό μας σώμα συντηρείται στο μεγαλύτερο μέρος του
δίχως τη δική μας συνδρομή: η λειτουργία της πέψης, η επούλωση επιδερμικών
τραυμάτων, η αναπνοή κι άλλα πολλά γίνονται αυτόματα δίχως εμείς να έχουμε
συνείδηση των διαδικασιών αυτών. Η αναπνοή για παράδειγμα στη πλειονότητα
παρατηρείται μόνο όταν υπάρξει αναπνευστικό πρόβλημα. Γι αυτές τις λειτουργίες
εργάζεται ο υποσυνείδητος νους στον οποίο επίσης υπάρχουν μνημονικές καταγραφές
συλλογικών εμπειριών που χρησιμοποιούνται για τη προστασία του φυσικού σώματος.
Οι μνήμες αυτές όμως δεν είναι μόνο συλλογικές αλλά κι ατομικές αφορούν δηλαδή
μόνο το άτομο και δεν έχουν σχέση με το πλήθος παρόλο που στην ουσία είμαστε
όλοι συνδεδεμένοι αν και κάποιες ομάδες μεταξύ τους πολύ περισσότερο. Ως εκ
τούτου αυτές οι μνήμες μπορούν εύκολα να ανακληθούν κυρίως κάτω από την πίεση
τραυματικών ή πολύ αγχωτικών γεγονότων που προσομοιάζουν μ’ αυτές. Θα έρθουν
στιγμές που το υποσυνείδητο θα ‘’νομίσει’’ ότι συμβαίνει κάτι παρόμοιο και θα
προκαλέσει μια ενστικτώδη αντίδραση κι αυτό θα συμβεί επειδή ο ίδιος ο άνθρωπος
δεν είναι κύριος της κατάστασης αλλά αφημένος στη δίνη που δημιουργεί αυτή.
Όλα αυτά δημιουργούν ένα πολύπλοκο μείγμα και δεν επιτρέπουν στον άνθρωπο να
διαχειριστεί με νηφαλιότητα ένα δύσκολο γεγονός που εμφανίστηκε αιφνίδια στη
καθημερινότητα του. Γι αυτό όταν αυτό το γεγονός ‘’απρόσκλητα’’ έρθει και μας
ταράξει το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνουμε, ή καλύτερα πριν κάνουμε το πρώτο
μας βήμα, είναι να απαλλαγούμε από τα σκουπίδια που περιορίζουν τη θέα και δε
μας επιτρέπουν να δούμε καθαρά. Αυτό το εργαλείο θα το ονομάσουμε εξαγνισμό και πρόκειται για εργασία σε
τρία διαφορετικά επίπεδα που ωστόσο επιτελούν το ίδιο έργο: σωματικός εξαγνισμός, συναισθηματικός
εξαγνισμός, νοητικός εξαγνισμός.
Συνεχίζεται
Το παρόν άρθρο είναι μια εισαγωγή στον ετήσιο κύκλο μαθημάτων που θα ξεκινήσει από το νέο έτος μέσα από το blog της Εκλεκτικής-Συνθετικής Ψυχολογίας αλλά ταυτόχρονα υπάρχει η σκέψη να γίνει μια προσπάθεια ώστε να παρουσιασθεί και δια ζώσης σε κάποιο χώρο στη πόλη της Ξάνθης-για αρχή-από μια ομάδα ειδικών ψυχικής υγείας που θα καλύπτουν όλο το φάσμα της επιστήμης της Ψυχολογίας.
Οι διαλέξεις θα δίνονται μια φορά το μήνα κι η παρακολούθηση θα είναι δωρεάν.