Μενού

11.11.18

Είμαι παρών στο παρόν


Τελευταία κυκλοφορεί ευρέως μια νέα προσέγγιση αυτογνωσίας κι αυτοβελτίωσης που τιτλοφορείται ως ‘’Mindfulness’’, στα Ελληνικά μπορούμε να αποδώσουμε τον όρο ως αυτοεπίγνωση μέσα από μια κατάσταση εγρήγορσης κι αυτοπαρατήρησης ή ακόμη πιο απλά το να είναι κάποιος παρών στο παρόν με πλήρη συνείδηση. Στην πραγματικότητα αυτός ο τρόπος ζωής δεν είναι καθόλου καινούργιος αντιθέτως πρόκειται για μια κλασσική μέθοδο όλων των σχολών της εσωτερικής ψυχολογίας.
Είναι εύκολο να παρατηρηθεί ότι ο μέσος άνθρωπος ζει σχεδόν μηχανικά κι υποσυνείδητα, αφημένος στην ορμητική δύναμη των συνηθειών του τις οποίες δε μπορεί να ελέγξει. Έτσι όμως οι στιγμές που περνούν του διαφεύγουν διότι δε τις ζει συνειδητά κι οι εντυπώσεις από τα φαινόμενα βυθίζονται στη λήθη του
υποσυνείδητου χωρίς καμία επεξεργασία. Ο άνθρωπος αυτός είναι απών από το παρόν, ζει περισσότερο αναπολώντας το παρελθόν ή αν νιώθει κυνηγημένος απ’ αυτό τότε ονειροπολεί προσπαθώντας να καταφύγει σ ένα καλύτερο μέλλον, όχι να το δημιουργήσει-αυτό είναι κάτι διαφορετικό- αλλά απλά να δραπετεύσει από το παρελθόν που τον τρομάζει.
Με αυτό τον τρόπο η παρούσα στιγμή είναι ανύπαρκτη αφού η συνείδηση ταλαντεύεται σαν ένα εκκρεμές μια στο παρελθόν και μια στο μέλλον δίχως να σταθεί ζωντανά στο παρόν εκτός κι αν μια τραυματική εμπειρία το συνταράξει, πράγμα που ενώ θα έπρεπε να τον αφυπνίσει τελικά το πιθανότερο είναι να προκαλέσει μια νέα ταλάντωση χαρμολύπης καθώς η φυγή από την αρένα της μάχης είναι η πιο συνηθισμένη επιλογή.

 Το να ζει κάποιος ζωντανά στο παρόν προϋποθέτει να ζει με πλήρη συνείδηση κάθε στιγμή από την πιο απλή δράση μέχρι και την πιο σύνθετη, από την πιο συνηθισμένη διαδικασία μέχρι και τα πιο πρωτόγνωρα και πολύπλοκα φαινόμενα: να αναπνέει συνειδητά νιώθοντας τον αέρα να περνάει μέσα του, να γεμίζει το στομάχι του και να πλημμυρίζει τα πνευμόνια του-αντίθετα συνήθως η αναπνοή του είναι ρηχή και εκτελείται δίχως τη συμμετοχή του ανθρώπου- να τρώει και να πίνει συνειδητά, πράγμα ασυνήθιστο αφού οι περισσότεροι τρώνε ακόμη κι όταν δεν πεινούν και συνοδεύουν το γεύμα τους με συζητήσεις, κάποια ταινία ή ένα σήριαλ στη τηλεόραση, κι ως αποτέλεσμα την επόμενη μέρα δε θυμούνται καλά-καλά τι φάγανε χθες ή τη γεύση είχε το φαγητό τους.

Ο άνθρωπος που θέλει ζει συνειδητά στο παρόν θα πρέπει να αφουγκράζεται προσεχτικά τους ήχους γύρω του, να παρατηρεί ενδελεχώς τον κόσμο, την φύση κι άγρυπνα τον εαυτό του με πλήρη επίγνωση. Να νιώθει το άγγιγμα των πελμάτων του στη γη, να αντιλαμβάνεται την υφή του εδάφους, να ακούει τους ήχους που βγάζουν τα εσωτερικά του όργανα καθώς εργάζονται για να συντηρούν τη λειτουργία του. Η καρδιά μας πάλλεται ακατάπαυστα αλλά λίγες στιγμές παρατηρούμε ότι πραγματικά χτυπάει. Συνήθως συνειδητοποιούμε την ύπαρξη κάποιου οργάνου μας όταν αυτό ασθενήσει.
Συνοψίζοντας: θα πρέπει  να ζει κυριολεκτικά τη κάθε στιγμή ρουφώντας και τη παραμικρή λεπτομέρεια. Να νιώθει κάθε σταγόνα από το ποτό που πίνει, την επιφάνεια του ποτηριού που αγγίζει τη κάθε  γεύση από το φαγητό που τρώει προσπαθώντας να αναγνωρίσει κάθε συστατικό του. Να νιώθει τον αέρα που εισέρχεται στα πνευμόνια του όταν αγγίζει το δέρμα του όταν χαϊδεύει το πρόσωπο και τα μαλλιά του κι όχι μόνο όταν η διάθεση του γίνεται ρομαντική.
Να εκτελεί και την πιο συνηθισμένη εργασία ακόμη και μέσα σε ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο σαν να είναι η πρώτη φορά και τα μάτια του να λάμπουν όπως τα έκπληκτα μάτια ενός παιδιού που αντικρίζει και πιάνει στα χέρια του ένα πρωτόγνωρο πολύχρωμο παιγνίδι. Να κοιτάει τα πάντα με βλέμμα ερευνητικό αναζητώντας μέσα από μια νέα οπτική αυτό που μπορεί να του διέφυγε τη πρώτη φορά. Να μελετάει ένα βιβλίο και κάθε φορά να ανακαλύπτει καινούρια νοήματα μέσα σε φράσεις που είχε ξαναδιαβάσει.

Εν ολίγοις κάθε εντύπωση από τον φαινομενικό κόσμο να αποκωδικοποιείται και να αναλύεται πριν αρχειοθετηθεί. Με αυτό τον τρόπο δεν θα αποθηκεύεται ως άγνωστο αρχείο στο υποσυνείδητο αλλά είτε θα παραμένει μόνιμα στη συνειδητή μνήμη είτε θα απορρίπτεται ως ανώφελο στον κάδο της ανακύκλωσης ανάλογα με την αξιολόγηση που θα έχει υποστεί.
Όταν κάποιος ζει ζωντανά στο παρόν με πλήρη συνείδηση όσων βιώνει, σκέφτεται, νιώθει και πράττει είναι πραγματικά ζωντανός και επιτελεί ένα δύσκολο μεν αλλά θαυμάσιο έργο τα αποτελέσματα του οποίου είναι ευεργετικά και θα γίνουν ορατά στη πορεία-ισως κυρίως από τους άλλους- διαφορετικά ο άνθρωπος  μπορεί να ζει κατά μέσο όρο 80 χρόνια αλλά στην ουσία δε ζει παρά ελάχιστα από αυτά και τα περισσότερα τα αφιερώνει παγιδευμένος στη δίνη προβλημάτων που ο ίδιος δημιουργεί αφήνοντας την πραγματική ζωή να περάσει μπροστά από μάτια του σχεδόν αόρατη  με έναν λανθάνοντα τρόπο όπως ένα μακρινό θολό φόντο.
Όταν τα μάτια εστιάζουν στο κοντινό αντικείμενο μπορεί να χαθεί το νόημα όλης της εικόνας και πολλές φορές αυτό που βλέπουν δεν είναι αυτό που νομίζουν.
Στάσου λίγο πιο πίσω από το φαινόμενο, λίγο πιο ψηλά για να αποκτήσεις πανοραμική θέα και σφαιρική οπτική των πραγμάτων και τότε θα ανακαλύψεις ένα διαφορετικό νόημα σε κάθε τι και ταυτόχρονα πολλές λύσεις μέσα σε ένα πρόβλημα.
Το να ζεις συνειδητά κάθε στιγμή σημαίνει να ζεις διαστέλλοντας τον χρόνο κι όχι παρασυρμένος από την ταχύτητα της καθημερινότητας. Ο άνθρωπος παγιδεύεται από διάφορες υποχρεώσεις που απαιτούν να ολοκληρωθούν μέσα σε ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και τελικά διαπιστώνει ότι τίποτε δεν τελειώνει πραγματικά και κάθε φορά κάποιος άλλος συνεχίζει το έργο απ’ εκεί που το άφησε ο ίδιος, κάτι όμως που γίνεται αντιληπτό πολύ αργά όταν πια όλα είναι μάταια.
Ζήσε τη κάθε στιγμή αργά σαν να έχει σταματήσει ο χρόνος σαν να είναι όλα ένα αιώνιο παρόν και παρόλο που υπάρχει η αίσθηση ότι ο χρόνος είναι λίγος και περνάει γρήγορα θα τα προλάβεις όλα.

Συνεχίζεται